زمانی که واژه ایثار بیان می شود ناخودآگاه به از خودگذشتگی و فداکاری بیش از حد فکر می کنیم، دقیقا این تله نیز بیانگر همین امر می باشد. شباهت های بسیاری میان تله اطاعت و ایثار وجود دارد با این تفاوت که افراد درگیر تله ایثار هیچ گاه اعتراض نمی کنند، به میل و درخواست خودشان کارها را انجام می دهند و اگر طرف مقابلشان هم جبران نکند، ناراحت نمی شوند و در صورتی که باز هم آن شخص دچار مشکل و ناراحتی شود بدون هیچ توقع و چشم داشتی کمکش می کنند.
ایثاری ها تمام وقت و انرژی خود را صرف کمک به دیگران می کنند. اگر یکی از اطرافیان آن ها ناراحت باشد تمام سعی و تلاش خود را می کنند تا به خوب شدن حال او کمک کنند، هر کاری آن هم به صورت افراطی! گرچه دیگران این رفتارها را مشکل نمی دانند و به شما لقب مهربان و دلسوز می دهند. در ادامه ” تله زندگی ایثار “ با ما همراه باشید.
ریشه های تله زندگی ایثار
- پدر و مادر همیشه از کودک توقع خوب بودن و کمک به دیگران را داشتند؛ به عنوان مثال چون درس تو از دوستت بهتر است پس باید به او در درس هایش کمک کنی.
- در دوران کودکی، زمانی که از روی مهربانی به دیگران کمک می کردید مورد تشویق والدین و اطرافیانتان قرار می گرفتید، تداوم این رفتارها از جانب دیگران باعث شده تا تصور کنید که کمک کردن به دیگران جزو وظایف شما می باشد و فقط با این رفتارها است که شما دیده می شوید.
- اگر شما در سنین پایین بنا به دلایلی مانند بیماری والدین و یا کار کردن آن ها مجبور به مراقبت از خواهر یا برادر خود بودید و نقش والد را ایفا می کردید، امکان ابتلا به این تله در شما وجود دارد که همیشه باید مراقب دیگران باشی.
نشانه های تله ایثار
تمام کارهایی که باعث شود ما از خودمان غافل شویم و زمان خود را بیش از حد به دیگران اختصاص دهیم، ما را گرفتار این تله خواهد کرد.
- همواره دیگران و کارهایشان را در اولویت قرار می دهیم. حتی اگر کار هم داشته باشیم و نتوانیم به دیگران کمک کنیم، کار خود را رها می کنیم و به انجام امور دیگران می پردازیم.
- از دید دیگران فردی هستیم که به خودش اهمیت نمی دهد و وقف کمک به دیگران شده است. شاید این صحبت ها را زیاد از اطرافیانمان شنیده باشیم که خودت را وقف دیگران کردی، به خودت نمی رسی و….
- خوشحالی ما تنها در گرو رفع نیازهای دیگران است اما اگر نیازهای آن ها را برطرف نکنیم دچار حس گناه و عذاب وجدان می شویم.
- در عین حال که به دیگران اهمیت می دهیم و به دنبال خوشحالی دیگران هستیم اما در مواقعی که به کمک دیگران نیاز داریم برایمان سخت است که درخواست کمک کنیم و ترجیح می دهیم که نیازهای خود را بیان نکنیم.
راه رهایی از تله ایثار
همانطور که می دانیم همه این تله ها ریشه در دوران کودکی و طرز فکر و نگرش ما دارد. شاید نتوانیم اتفاقات کودکی خود را به طور کامل از ذهنمان پاک کنیم اما می توانیم با تغییر طرز فکر و نگرش حود حداقل زمان های پیش روی خود را با گرفتاری در این تله از دست ندهیم. پس در قدم اول فکر اینکه ما مسئول کمک به دیگران اعم از پدر و مادر، همکار، دوست و شریک عاطفی هستیم را تغییر دهیم. ما تنها می توانیم در مواقع نیاز با انسان های دیگر همدلی کنیم. باید همدردی را از زندگی خود حذف نماییم، اگر ما برای خودمان ارزش قائل نشویم این انتظار را هم از دیگران نمی توانیم داشته باشیم تا به فکر ما باشند.
به کمک یک درمانگر بر روی ریشه های کودکی که موجب بروز این طرحواره در شما شده است کار کنید. با کودک درون خود احساس همدردی کنید و نیازهایی را که در کودکی از سوی والدین شما تأمین نشده، مورد توجه قرار دهید. به تدریج تلاش کنید دیگران را به انجام کارهایشان تشویق و راهنمایی کنید نه اینکه خودتان به انجام امور آن ها بپردازید.
